ఏప్రిల్ 22న పహల్గామ్‌లో ఉగ్రవాద దాడిలో 26 మంది పౌరులు మరణించిన తరువాత, సింధు జలాల ఒప్పందం (IWT)ని భారతదేశం నిలిపివేసినందున భారతదేశం నుండి పాకిస్తాన్‌లోకి ప్రవహించే చీనాబ్ నదిలో నీటి ప్రవాహం తగ్గినట్లు ఉపగ్రహ చిత్రాలు సూచించాయి. దాడికి ఒక రోజు ముందు ఏప్రిల్ 21న, తరువాత ఏప్రిల్ 26న తీసిన సరిహద్దు వెంబడి ఉన్న సియాల్‌కోట్ ప్రాంతంలోని మరాలా హెడ్‌వర్క్స్ ఉపగ్రహ చిత్రాలు బ్యారేజీకి ముందు అధిక స్థాయిలో బురదలను చూపిస్తున్నాయి.
“ఉపగ్రహ చిత్రాలలో గమనించిన నీటి ప్రవాహం హెడ్‌వర్క్స్ నుండి వెలువడే నీటి కాలువల ప్రవాహం తగ్గడాన్ని స్పష్టంగా సూచిస్తుంది. ఒకటి పూర్తిగా ఎండిపోయింది” అని చిత్రాలను తన సోషల్ మీడియా హ్యాండిల్‌లో పోస్ట్ చేసిన ఇమేజరీ ఇంటర్‌ప్రెటేషన్ స్పెషలిస్ట్ కల్నల్ వినాయక్ భట్ (రిటైర్డ్) అన్నారు. “ఇది IWT నిలిపివేసిన తర్వాత భారతదేశంలో నీటి నిల్వను సూచిస్తుంది” అని ఆయన వివరించారు. హిమాచల్ ప్రదేశ్‌లోని లాహౌల్, స్పితి జిల్లాలోని లేహ్ అనే మనాలిలో ఉన్న బరాలచా లా పాస్ సమీపంలో చంద్ర మరియు భాగ అనే రెండు నదుల సంగమం ద్వారా చీనాబ్ నది ఏర్పడుతుంది.
ఇది జమ్మూ కాశ్మీర్‌లోకి ప్రవేశించే ముందు చంబా గుండా వాయువ్య దిశలో ప్రవహిస్తుంది. కిష్త్వార్, దోడా, రాంబన్, రియాసి, జమ్మూ జిల్లాలను దాటి చివరకు పాకిస్తాన్‌లోని భవల్‌పూర్ సమీపంలోని సట్లెజ్‌లో కలుస్తుంది. భారతదేశం వైపు దాదాపు 7,000 మెగావాట్ల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉన్న ప్రాజెక్టులతో ఈ నది అధిక జలవిద్యుత్ ఉత్పత్తి సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది. పాకిస్తాన్‌లోని నదిపై ఉన్న నాలుగు బ్యారేజీలలో మొదటిది అయిన మరాలా హెడ్‌వర్క్స్, అఖ్నూర్ సెక్టార్‌లోని అంతర్జాతీయ సరిహద్దు నుండి కేవలం 8 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
పాకిస్తాన్‌తో గత యుద్ధాలలో నిర్ణయాత్మక యుద్ధాలకు వేదికగా ఉన్న చికెన్స్ నెక్ ప్రాంతానికి చాలా దగ్గరగా ఉంది. ఇది దాని ఎడమ ఒడ్డు నుండి రెండు నీటిపారుదల లింక్ కాలువలను విభజిస్తుంది – 22,000 క్యూసెక్కుల సామర్థ్యం కలిగిన 100 కిలోమీటర్ల పొడవైన మరలా-రావి లింక్ (MRL) మరియు 158 కిలోమీటర్ల పొడవు మరియు 4,200 క్యూసెక్కుల సామర్థ్యం కలిగిన ఇచోగిల్ కాలువ అని కూడా పిలువబడే బంబాన్‌వాలా-రావి-బేడియన్-దేపాల్‌పూర్ కాలువ. 1906 – 1912 మధ్యకాలంలో బ్రిటిష్ వారు హెడ్‌వర్క్స్ మరియు MRL లను నిర్మించారు.
ఇప్పుడు పాకిస్తాన్‌లో ఉంది. స్వాతంత్ర్యం తర్వాత ఈ జలమార్గాలు కూడా సైనిక ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకున్నాయి. అనేక పాకిస్తాన్ ఆర్మీ యూనిట్లు ఈ కాలువల వెంబడి తమ స్థావరాలనును కలిగి ఉన్నాయని రక్షణ నిపుణులు చెబుతున్నారు.
