రాహుల్ కు వచ్చే ఎన్నికల్లో పోటీకి అర్హత ఉంటుందా?

వచ్చే ఎన్నికలలో పోటీ చేయడానికి కాంగ్రెస్ పార్టీ నేత రాహుల్ గాంధీ అనర్హుడా? ఈ ప్రశ్నకు అవుననే సమాధానం వస్తున్నది. ప్రజాప్రాతినిధ్య చట్టం, 1951లోని సెక్షన్ 8(3) ప్రకారం, ఒక నాయకుడికి రెండేళ్లు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ శిక్ష పడితే దోషిగా తేలిన తేదీ నుండి మరో ఆరేళ్ల పాటు ఎన్నికల్లో పోటీ చేయకుండా నిషేధం ఉంటుంది. మోదీ ఇంటిపేరు వ్యాఖ్య కేసులో కాంగ్రెస్ ఎంపీ రాహుల్ గాంధీకి గట్టి ఎదురుదెబ్బ తగిలింది.

సూరత్ కోర్టు ఆయనకు రెండేళ్ల శిక్ష విధించింది. అయితే, కోర్టు ఈ శిక్షను ముప్పై రోజుల పాటు నిలిపివేసింది. దీంతో పాటు రాహుల్ గాంధీకి బెయిల్ మంజూరైంది. బెయిల్ మంజూరైనా కూడా రెండేళ్లు శిక్ష విధించినందున ప్రజాప్రాతినిధ్య చట్టంలోని ఈ క్లాజు ప్రకారం రాహుల్ గాంధీ వచ్చే ఎన్నికలలో పోటీ చేయడానికి అనర్హుడనే వాదన వినిపిస్తున్నది. మోడీ ఇంటిపేరుపై 2019లో కాంగ్రెస్ అధినేత రాహుల్ గాంధీ చేసిన వ్యాఖ్యల కేసులో సూరత్ కోర్టు గురువారం తీర్పు వెలువరించింది.

రాహుల్ గాంధీని కోర్టు దోషిగా తేల్చింది. సెక్షన్ 504 కింద రాహుల్ గాంధీకి రెండేళ్ల జైలు శిక్ష విధించింది. అయితే, ఈ నిర్ణయాన్ని అమలు చేయడానికి కోర్టు 30 రోజుల సమయం ఇచ్చింది. దీంతో పాటు ఆయనకు వెంటనే బెయిల్ కూడా లభించింది. మరో ముప్పై రోజుల్లో సూరత్ కోర్టు నిర్ణయాన్ని హైకోర్టులో సవాలు చేసేందుకు రాహుల్‌కు సమయం ఉంటుంది.

2019 లోక్‌సభ ఎన్నికల కోసం కర్ణాటకలోని కోలార్‌లో జరిగిన ర్యాలీలో రాహుల్ గాంధీ మాట్లాడుతూ, దొంగలందరికీ మోడీ ఇంటిపేరు ఎలా వచ్చింది? అని ప్రశ్నించారు. ఈ మేరకు రాహుల్ గాంధీపై బీజేపీ ఎమ్మెల్యే, గుజరాత్ మాజీ మంత్రి పూర్ణేష్ మోదీ పరువునష్టం కేసు వేశారు. రాహుల్ తన వ్యాఖ్యలతో మొత్తం మోడీ ఇంటిపేరు పరువు తీశారని ఆరోపించారు.

రాహుల్‌పై ఐపీసీ సెక్షన్లు 499, 500 (పరువు నష్టం) కింద కేసు నమోదు చేశారు. ఇరుపక్షాల తుది వాదనలు విన్న తర్వాత చీఫ్ జ్యుడీషియల్ మేజిస్ట్రేట్ హెచ్‌హెచ్ వర్మ కోర్టు తీర్పును మార్చి 23న ప్రకటించాలని గత శుక్రవారం నిర్ణయించింది. కేసు విచారణ సందర్భంగా రాహుల్ మూడుసార్లు కోర్టుకు హాజరయ్యారు. అయితే, రాహుల్ గాంధీ తనపై వచ్చిన ఆరోపణలను ఖండిస్తున్నట్లు కోర్టులో తెలిపారు.

అక్టోబర్ 2021లో, తన వాంగ్మూలాన్ని నమోదు చేయడానికి కోర్టుకు చేరుకున్న రాహుల్, తాను నిర్దోషి అని ప్రకటించుకున్నాడు. ఈ తీర్పుపై కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు మల్లికార్జున్ ఖర్గే మాట్లాడుతూ ఇలా జరుగుతుందని తనకు తెలుసునని అన్నారు. ఈ కేసులో న్యాయమూర్తులను తరచూ మార్చారని ఆయన ఆరోపించారు. తీర్పును సవాల్ చేస్తామని రాహుల్ గాంధీ తరపు న్యాయవాది తెలిపారు.

తమకు ఇంకా 30 రోజుల సమయం ఉందని చెప్పారు. జిల్లా కోర్టులో సవాల్ చేస్తామని, తమకు అనుకూలంగా తీర్పు రాకపోతే హైకోర్టు, సుప్రీంకోర్టుకు వెళ్తామన్నారు. ఈ నిర్ణయంపై గుజరాత్ బిజెపి అధ్యక్షుడు సిఆర్ పాటిల్ మాట్లాడుతూ రాహుల్ గాంధీకి భాషపై నియంత్రణ లేదని అన్నారు. తీర్పుపై రాహుల్ గాంధీ ఏం మాట్లాడినా ఆయనకే హాని కలుగుతుందని కేంద్ర న్యాయశాఖ మంత్రి కిరణ్ రిజిజు అన్నారు.

రాజ్యాంగ నిపుణుడు సుభాష్ కశ్యప్ మాట్లాడుతూ రాహుల్ గాంధీకి రెండేళ్ల జైలు శిక్ష పడిందని, అయితే శిక్ష సస్పెండ్ అయిందని చెప్పారు. అయినా కూడా ప్రస్తుతం ఆయన ఎంపీకి ఎలాంటి ప్రమాదం లేదు. ఈ నిర్ణయాన్ని రాహుల్ మరో ముప్పై రోజుల్లో హైకోర్టులో సవాలు చేయాల్సి ఉంటుంది. అక్కడ దిగువ కోర్టు తీర్పును సమర్థిస్తే రాహుల్ పార్లమెంటు సభ్యత్వం చిక్కుల్లో పడే అవకాశం ఉంటుంది.

అయితే 2013లో ఈ చట్టానికి సంబంధించి సుప్రీంకోర్టు చారిత్రాత్మక తీర్పును వెలువరిస్తూ సెక్షన్ 8(4) రాజ్యాంగ విరుద్ధమని ప్రకటించింది. ఈ నిబంధన ప్రకారం, ఒక క్రిమినల్ కేసులో దోషిగా తేలిన ఎన్నికైన ప్రతినిధి (రెండు సంవత్సరాలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ శిక్ష విధించే నిబంధన ఉన్న సెక్షన్ల కింద) ఉన్నత న్యాయస్థానంలో అతని తరపున అప్పీల్ దాఖలు చేసినట్లయితే అనర్హులుగా ప్రకటించబడరు. అంటే సెక్షన్ 8(4) కోర్టు నిర్ణయానికి వ్యతిరేకంగా అప్పీలు చేసుకునే వరకు శిక్ష పడిన ఎంపీ, ఎమ్మెల్యే పదవిలో కొనసాగేందుకు వీలు కల్పిస్తుంది.